La parroquia de Cadavéu (Valdés) foi gallardonada col Premiu al Pueblu Exemplar d'Asturies 2022, según fixo públicu güei n'Uviéu'l xuráu encargáu de la so concesión.
El xuráu d'esti Premiu –convocáu por trixésimu tercer añu consecutivu pola Fundación Princesa d'Asturies– tuvo presidíu por Francisco Rodríguez García ya integráu por Cristina Álvarez Mendo, Amada Álvarez Pico, María Cardín Blanco, Nicanor Fernández Álvarez, Felipe Fernández García, María Fernanda Fernández Gutiérrez, Begoña Fernández-Costales Muñiz, Pablo García Esteban, Adolfo García Martínez, Francisco González Orejas, Juaco López Álvarez, Ramón Rodríguez Álvarez, Jorge Suárez Díaz, Graciela Valle Fernández, Consuelo Veiga García y Fernando Delgado Álvarez, secretariu del xuráu.
La parroquia de Cadavéu topar na rasa marina, dientro del Paisaxe Protexíu de la Mariña Occidental d'Asturies, a dieciocho kilómetros de L.luarca (capital del conceyu) ya integrada pol núcleu que-y da nome y les aldegues de Vil.lamouros y Ribón. Los sos 435 vecinos sostienen una escuela rural abierta (datada en 1923) con matrícula n'aumentu, y amóntase'l númberu de residentes pel branu por ser destín turísticu cola sablera de La Ribeirona como paisaxe natural destacáu. Primitivu puertu balleneru que sufrió l'ataque normandu, foi llugar de camín del Camín de Santiagu (de las Palancas y Real de las Ballotas) güei identificáu como del Norte y dispón d'agospiu públicu de pelegrinos. Diversos entamadores dinamicen la economía na que destaca'l negociu madereru, pero tamién el metal o la construcción, que secunden la tradición agropecuaria y pesquera.
Na parroquia espunta una torre medieval convertida güei n'hotel, según dalguna casona ente viviendes tradicionales que combinen nes sos cubiertes teya y cayuela, al pie de les que s'irguen entá hasta ochenta y nueve horros y trenta y cuatro paneres. Molinos, fontes, llavaderos y pontes completen la nómina de la so característica construcción popular. La migración americana refléxase en cuidaos exemplos d'arquitectura indiana como la Casa Roja, la Casa Rico, el xalé de Juan de Caborno o Villa Hilda. La gastronomía presenta dos productos característicos: tosquilar (torta de farina de maíz con productos del gochu cocida al fornu) y l'alfilada (bollu de Pascua duce que regalaben los padrinos a los sos afiaos), dambos de connotaciones festives.
Nel fotoxénicu campu de La Garita celébrase l'últimu domingu d'agostu una multitudinaria fiesta con noventa años d'hestoria, La Regalina, considerada d'Interés Turísticu Rexonal. La capiella qu'acovez a la rescatada Virxe de Riegla, según el diseñu de la fiesta nesi enclave –como manifestación mariana, integración de les tradiciones d'Asturies (música, diversos bailles y pregón) y vindicación llingüística– recuperóse gracies al padre Galo(1884–1939), relixosu nacíu na parroquia, conocíu pol so seudónimu lliterariu Fernán Coronas, que destacó na recuperación de la “faliel.la”, l'asturianu característicu d'esta área nel que desenvolvió la so creación poética. La so casa natal ye'l centru cultural de la parroquia y futuru llar del Centru de Traducción al Asturianu de la Conseyería de Cultura.
La Sociedá Popular, Cultural y Recreativa de La Regalina constituyóse en 1953 pa xestionar esti legáu y ye la exa de les actividaes culturales y lúdique del pueblu (San Antonio, El Carme y otres), asitiándose nel antiguu Casinu que remocicaron con esi envís. A instancia so l'horru de La Regalina, icónicu pola so posición y rol festivu, foi salváu en 2021 gracies a la movilización ciudadana tres un grave desprendimientu. N'agostu d'esi añu la Sociedá Popular La Regalina foi nomada “Asturianu del Mes” pol periódicu La Nueva España. L'articulación social ye puxante con agrupaciones como la Xunta Parroquial, l'Asociación de Vecinos de la parroquia de Cadavéu, Cadavéu Rural, l'Asociación La Paradiel.la, etc., y reflexa la implicación y el trabayu vecinal n'aspectos paisaxísticos y urbanísticos ‒de consumu responsable‒ nesi enclave singular, apurriendo tamién una variada actividá cultural y deportiva, onde destaquen el Mes del Teatru, el Premiu de Poesía en Llingua Asturiana Fernán Coronas y la Selmana Cultural del Padre Galo, ente otres.
El Premiu al Pueblu Exemplar d'Asturies constituyóse a lo llargo de les sos ediciones nuna de les actividaes de la Fundación de más amplia y meyor acoyida dientro del Principáu, al tar destináu a gallardonar “al pueblu, aldega, núcleu de población, espaciu paisaxísticu o grupu humanu del Principáu d'Asturies que destacara de manera notable na defensa y caltenimientu de la so redolada natural, ambiental, del so patrimoniu históricu, cultural o artísticu, n'iniciatives d'impulsu económicu y social o na realización d'obres comunales o otres manifestaciones de solidaridá sobresalientes”.
Esti gallardón convocóse per primer vegada en 1990, al cumplise'l décimu aniversariu de la Fundación, y tien una naturaleza y calter distintos a los Premios Princesa d'Asturies. La so dotación económica ye de venticinco mil euros.
Esti gallardón entréguenlu cada añu Les sos Maxestaes los Reis acompañaos dende 2019 por Les sos Alteces Reales la Princesa d'Asturies y la Infanta Doña Sofía—, mientres la xornada posterior a la ceremonia d'entrega de los Premios Princesa d'Asturies, que se celebren n'Uviéu na segunda quincena d'ochobre.
Nesta edición concurríen un total de 29 candidatures.
