L'asturianu (tamién llamáu «ástur-lleonés») ye una llingua romance, esto ye, que procede del llatín, al igual qu'otres munches llingües que se falen n'Europa como'l catalán, el francés, el castellán o l'italianu .
Amás d'en Asturies, esta llingua falase en Llión (como variante «llionesa»), nel Valle de Sanabria (Zamora) y nuna pequeña parte de Cantabria (el conocíu como «montañés»). Curiosamente, esiste tamién una variedá llamada «mirandés» que se fala en Miranda do Douro, un pueblu de Portugal que pertenez a la contorna de Bragança. Nesti llugar, el «mirandés» ye cooficial xuntu col portugués.
La hestoria del asturianu amuesa munchos aspeutos asemeyaos con otres llingües romances, pero coles mesmes tien peculiaridaes propies induldables. Hai que tener en cuenta que, al desplazárse pal sur la capital del antiguu Reinu d'Asturies, ésti entró nun procesu de pérdida de poder ya influencia política que col tiempu foi faciéndose más afondando. Si hasta'l sieglu XIV apaez documentación escrita en romance asturianu, como ye'l casu de dellos fueros, más tarde el castellán pasó a ser la llingua escrita usada de forma xeneralizada. D'esta miente, mientres que l'asturianu quedó na oralidad, la llingua castellana convertóse na llingua oficial pa xuntes de más «prestíu» y «solemnidá», dándo-y asina más pretixu.
Dalgo asemeyao asocedió col inglés mientres esti sieglu, que perdió prestixu y fuerza frente al francés y el normandu, que quedaben como llingües pal escritu y xuntes de más alto «standing». Sicasí, nun quepe dulda qu'esta llingua tuvo un destín bien distintu al del asturianu.
L'asturianu, eso sí, siguió siendo la llingua del pueblu, de manera que mientres la ilesia tuvo l'actitú de pensar que'l castellán yera la llingua más propia para la lliturxa y pa los documentos relixosos, la verdá ye que coles mesmes los párrocos y los sacerdotes editaben catecismos, llibros, etc n'asturianu para conectar cola xente y llograr la participación de los asistentes en determinaos ritos.
