La fiesta d’El Guirria tien llugar cada añu nel meudía del primer día de xineru, ye dicir, Añu Nuevu, na llocalidá de San Xuan, en Ponga. Esta celebración tradicional, nomada Fiesta d’Interés Turísticu Rexonal, tien la honra de ser el desfile mas antiguu d’Asturies.
L’orixe d’esti desfile onde solteros y solteres de San Xuan participen ye daqué desconocío, pero nel conceyu tienen perclaro que ye la meyor celebración de Ponga. Sicasí, pa participar hai delles normes imprescindibles que cumplir; nun hai que tar casáu nin tener fíos y ser mayor de quince años. Los homes menores d’esta edá van en burru hasta algamar la madurez suficiente pa xubise al caballu.
La celebración del Guirria principia na nueche del 31 d’avientu, ye dicir, en Nuechevieya. Una hora enantes de la llegada del añu nuevu, los mozos de dambos sexos, solteros y mayores de quince años de San Xuan axunten y en dos cántaros meten les papeletes colos nomes de los presentes, pa dir empareyándolos al sacales. Dempués d’esto, la obligación principal de los empareyamientos ye la de que’l mozu, a partir de les primeres hores de la nueche, se presente na casa de la moza que-y tocara nel sortéu con un paquete de corbates, un regalu y les papeletes del empareyamientu grapaes colos dos nomes. Nesti momentu, la moza tien que comprometese a convidalu a cenar en presencia de la ma. Los antropólogos creen qu’esta xera yera una fórmula pa que les pareyes se conocieren y formar matrimonios nuevos.
Ye entós cuando, a meudía, el Guirria, un enmascaráu mitolóxicu que ye metá trasgu y metá personaxe d’antroxu, va faciendo trastaes coles muyeres mientres tol día y hasta les nueve la nueche: da-yos besos, abrazos y achuchones. Pa identificar al guirria, has de saber que va vestíu con un traxe a cuadros anaranxaos y azules, careta blanca y barba negra llarga, xunto con un palu bien gordu d’ablanu.
